 |
| Fotografia z filmu Jerzego Hoffmana "1920 Bitwa Warszawska" |
- Czas: 13-25 sierpnia 1920r.
- Miejsce: Mazowsze
- Terytorium: II Rzeczpospolita
- Przyczyna: Ofensywa Radziecka
- Wynik: Decydujące zwycięstwo Polski
Przyczyny:
Armia rosyjska ruszyła na zachód nie tylko po to, aby pokonać Polaków, ale by połączyć się z rewolucjonistami, którzy w Niemczech zaczęli realizować hasła komunizmu, wykorzystując chaos po klęsce Niemiec w I wojnie światowej. Rosjanom, na czele których stanął Lenin, nie zależało jedynie na odbiciu tych ziem, które Polacy zbrojnie odzyskali w ciągu ostatnich dwóch lat, odbierając je Rosji. Jak wyraził się Lenin, chcieli iść na zachód "po trupie Polski". Nasze państwo nie tyle znów trafiłoby pod zabory, ile zostałoby częścią komunistycznego imperium rządzonego przez Lenina, który chciał jego granice oprzeć o Pireneje.
Jednak nie dla wszystkich było to jednakowo zrozumiałe. Spora część Anglików sądziła, że jest to jedynie jedna z wielu w tym czasie lokalnych wojen. Zwykli ludzie mieli prawo do takiej oceny, zwłaszcza że utwierdzali ich w przekonaniu najważniejsi politycy brytyjscy. Premier Lloyd George prowadził krótkowzroczną politykę nie mieszania się w ten konflikt, a swoje pośrednictwo uzależniał od zgody Polski na upokarzające warunki. Nie pomógł Polsce nie tylko nie wysyłając jej wojsk, ale nawet blokując dostawy broni. O tym, jak bardzo się mylił świadczyć może sam fakt, że Rosjanie nie chcieli pertraktować. Czuli się na tyle silni, że widzieli powodów, dla których mieliby zrezygnować z podboju Europy.
 |
| Włodzimierz Ilicz Lenin |
Na drodze stanęło im jednak państwo polskie, które po ponad wieku zaborów odradzało się i było gotowe walczyć w imię niepodległości. Polska armia rosła i mimo tego, że nie mogła liczyć na pomoc zachodnich państw, w dniach 13-25 sierpnia 1920 roku zadała Rosjanom cios, który zmusił ich do odwrotu. Cały pomysł Lenina o międzynarodowej rewolucji legł w gruzach.
"Cud nad Wisłą" uratował Europę, która nie zdawała sobie sprawy z konsekwencji, jakie poniosłaby gdyby nie zwycięstwo Polaków w bitwie warszawskiej. Czy to oznacza, że Rosjanie wkroczyliby do Paryża? Trudno dziś ocenić, ale na pewno ich siła wzrosłaby i doszłoby do kolejnej wielkiej światowej wojny. Jej skutki trudno przewidzieć, oczywiście poza tym, że przyniosłaby kolejne wielkie zniszczenia i setki tysięcy, jeśli nie miliony, ofiar. Anglicy pewnie w końcu zrozumieliby swój błąd i przystąpili do wojny, ale czy zdołaliby ją wygrać? A jeśli tak, to jaką cenę musieliby zapłacić za zlekceważenie Lenina w roku 1920? Czy byłoby to oddanie Niemiec Rosji? Niewykluczone. Wiadomo natomiast co spotkałoby Polskę.
